Hiện nay, việc thay đổi cơ cấu cây trồng tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang diễn biến tương đối mạnh mẽ. Việc trồng các nhóm cây trồng khác nhau trên một nền đất thì các vấn đề nào cần được quan tâm để cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt? Trên nền đất hiện tại thì dựa vào chỉ số gì để lựa chọn nhóm cây trồng cho phù hợp? Đồng thời, vấn đề nhiều nhà vườn quan tâm nhất là làm sao để cải tạo đất đang canh tác lâu năm trở về trạng thái ổn định tương đối cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt?

Để trả lời các vấn đề nan giải nêu trên. Mời các bạn cùng Sumofarm tìm hiểu về các chỉ số quan trọng quyết định đặc tính đất trồng và các biện pháp cải thiện chỉ số đó để giúp phù hợp với các nhóm cây trồng đang canh tác. Giúp cây trồng đạt được nâng suất và phẩm chất cây trồng.

1. Chỉ số pH của đất là gì?

Độ pH của đất là thước đo độ chua hoặc độ kiềm của đất với các giá trị trong thang từ 0,0 (có tính axit nhất) đến 14,0 (tính kiềm nhất).

a) Đất chua có giá trị pH thấp (<5,5)

b) Đất trung tính có giá trị pH (5,5

c) Đất kiềm có giá trị pH cao (>8,0).

2. Tại sao chỉ số pH của đất lại quan trọng trong việc làm vườn?

Độ pH của đất có mối liên hệ trực tiếp với nồng độ các chất dinh dưỡng chính, cũng như thành phần các nguyên tố vi lượng có sẵn để cây hấp thụ. Khi độ pH của đất quá cao hoặc quá thấp, cây trồng trong đất có thể bị thiếu chất dinh dưỡng hoặc nhiễm độc. Vì vậy, độ pH của đất cần được theo dõi thường xuyên trong suốt quá trình canh tác cây trồng. Nhằm nắm bắt kịp thời được sự thay đổi đặc tính của đất để dùng vật liệu cải tạo đưa đất về trạng thái ổn định đối với từng loại cây trồng.

Mỗi loại cây trồng thích hợp với độ pH khác nhau nhưng đa số cây trồng đều thích hợp pH từ 5,5 - 6,5.

3. Chỉ số pH liên quan đến hoạt động vi sinh vật như thế nào?

+ Đối với đất có chỉ số pH (3,0 – 5,0). Hầu hết các loại vi sinh vật hạn chế hoạt động để phân hủy chất hữu cơ dẫn đến tình trạng đất bị bí chặt, nghèo dinh dưỡng,…

+ Đối với đất có chỉ số pH đất (6,0 – 7,0). Phần lớn các loại vi sinh vật có lợi trong đất sẽ hoạt động tốt trong môi trường có khoảng pH này.Tỷ lệ vi sinh vật gây bệnh thối rễ trên họ rau thập tự giảm trên loại đất này.

+ Đối với đất có chỉ số pH đất (7,0 – 8,0). Tỷ lệ vi sinh vật gây bệnh thối rễ trên họ rau thập tự giảm trên loại đất này.

4. Yếu tố nào ảnh hưởng đến độ pH của đất?

+ Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến độ chua hoặc độ kiềm tổng thể của đất. Lượng mưa ở những nơi đất có khả năng thoát nước tốt có thể làm trôi các chất dinh dưỡng thực vật khi nước đi qua đất.

+ Đất ở những vùng có lượng mưa lớn có xu hướng chua hơn (độ pH thấp hơn) so với đất ở những vùng khô hạn có độ kiềm cao hơn (độ pH cao hơn). Đồng thời, việc bón phân chưa các gốc amoni làm tăng độ chua, cũng như quá trình phân hủy chất hữu cơ.

5. Yếu tố cải thiện chỉ số pH của đất?

   a) Đối với đất chua (đất có chỉ số pH <5): Để nâng cao độ pH của đất, thường sử dụng đá vôi, được làm từ canxi cacbonat (CaCO3). Ngoài ra, các sản phẩm hữu cơ, hữu cơ sinh học cũng góp phần tăng pH một cách hiệu quả đáng kể.

   b) Đối với đất kiềm (đất có chỉ số pH > 8): Để giảm độ pH của đất, trong quá trình canh tác có thể sử dụng các dòng phân bón có chưa nguyên tố lưu huỳnh hoặc sunfat nhôm, phân bón gốc amoni lâu dài cũng làm pH đất giảm,… Tuy nhiên, quá nhiều chất này sẽ gây độc cho cây trồng.

Như vậy, chúng ta đã cùng SUMOFARM hiểu thêm về chỉ số pH rất quan trọng đến đặc tính của đất như: độ hấp thụ dinh dưỡng, tiến trình phân giải hữu cơ, hoạt động của vi sinh vật. Đồng thời, một số biện pháp điều chỉnh chỉ số pH được SUMOFARM chia sẻ đến chúng ta trong bài viết. Để cụ thể hơn về các biện pháp cải thiện chỉ số pH hãy cùng SUMOFARM tham khảo các bài viết sau.

Tổng hợp: Ths. Hà Minh Tâm